ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์
ชื่อสามัญ : Guava
ชื่ออื่น ๆ : จุ่มโป่ (Surat Thani), ชมพู่ (Pattani), ฝรั่งหนู ฝรั่งอินเดีย (Bangkok), มะก้วย มะก้วยกา มะกา มะจีน มะมั่น (Northern), ยะมูบุเตบันยา (Malay-Narathiwat), ยะริง (Lawa-Chiang Mai), ยามุ, ย่าหมู (Peninsular), สีดา, หมากสีดา (Northeastern)
วงศ์ : MYRTACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Psidium guajava L.
ชื่อพ้องวิทย์ : –
ลักษณะสำคัญ : ทรงพุ่มโปร่ง ลำต้นมักคด กิ่งลู่ต่ำลงและรากมีรอยขูด
ระบบนิเวศและการกระจาย : ถิ่นกำเนิดตั้งแต่ตอนเหนือของเปรูถึงเม็กซิโก และแคริบเบียน ในไทยนำเข้ามาปลูกเป็นสวน หรือหัวไร่ปลายนา ขอบคันนา ริมสระน้ำ ที่ราบจนถึง 2000 เมตร
การเพาะปลูก : อุณหภูมิเฉลี่ย 23-28 oC ปริมาณน้ำฝนต่อปี 1000-3000 มม. ทนได้ 400-5000 มม. ฤดูแล้งชัดเจน มีฝนกระจายสม่ำเสมอตอดทั้งปี ชอบดินอุดมสมบูรณ์ มีความชุ่มชื้น และชอบแดดจัด ทนดินเค็มพอประมาณ pH 5.5-7.5 ทนได้ 4-8.5 เป็นพืชทนแล้งได้ดีกว่าไม้ผลเมืองร้อนส่วนใหญ่ มีระบบรากลึก ต้นกล้าอาจออกดอกภายใน 2 ปี อายุ 15-25 ปี ให้ผลผลิตเฉลี่ย 30-40 kg/ต้น เมื่ออายุ 5 ปี หากจัดการดีสามารถเพิ่มผลผลิตได้สูงถึง 70 kg/ต้น ผสมพันธุ์เองได้หรือผึ้งช่วยผสมเกสร
ปลูกกันอย่างแพร่หลายในเขตร้อนและกึ่งร้อนทั่วโลก สามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพที่หลากหลาย และพัฒนาสายพันธุ์ที่หลากหลาย เช่น กิมจู แป้นสีทอง ไร้เมล็ด
การขยายพันธุ์ : มีหลายวิธีการ เพาะเมล็ด ตอนกิ่ง ปักชำ เสียบยอด เมล็ดงอกง่าย ภายใน 15-20 วัน ย้ายปลูกเมื่อต้นสูงอย่างน้อย 25 ซม.
ส่วนของพืชที่ใช้ประโยชน์ : ผล ดิบหรือสุก
แหล่งเก็บหา : ทุกพื้นที่
เมนูอาหารผักยืนต้น
ข้อมูลทางโภชนาการ
สรรพคุณทางยา
ใบ : รสฝาด ดับลกลิ่นต่าง ๆ เคี้ยวดับกลิ่นปาก
ยอด : รสฝาด ปิ้งไฟชงน้ำดื่ม แก้บิดปวดเบ่ง แก้ท้องร่วง แก้เสมหะพิการ
ลูกอ่อน : รสฝาด แก้ท้องเสีย
ลูกสุก : รสหวาน ระบายท้อง ดับกลิ่นเหม็น วางบนหีบศพดูดกลิ่นได้ดี
ราก : รสฝาดเฝื่อน แก้น้ำเหลืองเสีย ทำน้ำเหลืองให้แห้ง
ทั้งห้า : รสฝาดเย็น ตำพอกดูดน้ำเหลืองน้ำหนอง ถอนพิษบาดแผล ดูดกลิ่น
การใช้ประโยชน์อื่นๆ
- ปลูกเป็นไม้เบิกนำในระบบวนเกษตร
- พืชได้รับว่าเป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพและตัวสะสมทางชีวภาพ (bio-indicator and bio-accumulator)ในอินเดีย มันไวต่อซัลเฟอร์ไดออกไซด์
- ใบและเปลือกอาจใช้ฟอกย้อมสีได้ ใบผสมกับน้ำมันมะพร้าวให้สีย้อมสีดำ
- ใบเป็นแหล่งน้ำมันหอมระเหยประกอบด้วย methylchavicol , persein และ d-pinene
- ต้นมีคุณสมบัติเป็นยาฆ่าแมลง
- แก่นไม้สีน้ำตาลหรือแดงเข้ม กระพี้สีน้ำตาลอ่อน เนื้อไม้แข็งปานกลาง ยืดหยุ่น เหมาะใช้กับการทำด้ามจับ เสารั้ว และงานช่างไม้
- เป็นไม้เชื้อเพลิงและถ่านอย่างดี